Shqipëria ka emëruar zyrtarin e parë qeveritar të inteligjencës artificiale në botë me shpresën për të çrrënjosur disa nga korrupsionet e gjata të shtetit ballkanik.
Siç raporton Politico Europe, ministri i ri i inteligjencës artificiale – i cili nuk duhet të ngatërrohet me një ministër të inteligjencës artificiale, të cilin disa vende tashmë e kanë, përfshirë Kanadanë dhe Emiratet e Bashkuara Arabe – është quajtur “Diella”, që do të thotë “rrezet e diellit” në shqip.
E njoftuar këtë javë nga Edi Rama, kryeministri i Shqipërisë, Diella – e cila shërben gjithashtu si avatar për e-Albania, portalin e shërbimeve qeveritare të vendit – do të mbikëqyrë prokurimin publik, procesin me të cilin qeveritë dhe kompanitë shtetërore blejnë, nëpërmjet parave të taksapaguesve, gjithçka, nga furnizimet e zyrës deri te betoni për punimet rrugore.

Vendimet se si shpenzohen këto para, siç tha Rama në një asamble të Partisë Socialiste në kryeqytetin e Shqipërisë, në Tiranë, do të kalojnë të gjitha përmes Diellës në një proces “hap pas hapi” që është “100 për qind i pakorruptueshëm dhe ku çdo fond publik që kalon nëpër procedurën e tenderit është 100 për qind i lexueshëm”.
“Kjo nuk është fantastiko-shkencore”, tha ai, sipas Politico, “por është detyra e Diellës”.
Përveçse është prokuruesi publik i vendit, zyrtari i IA-së, tha kryeministri, gjithashtu do të “punësojë talente këtu nga e gjithë bota” dhe duke vepruar kështu do të ulë disi “frikën nga paragjykimet dhe ngurtësinë e administratës”.
Megjithëse është e paqartë nëse Diella, ministri i prokurimit, do të ketë të njëjtat baza si asistenti i shërbimeve qeveritare të e-Albania me të njëjtin emër, duke raportuar më parë këtë vit nga A2, një degë e CNN në Shqipëri, tregon se ky i fundit është ndërtuar mbi teknologjinë e OpenAI dhe Microsoft. Në faqen e shërbimeve qeveritare, Diella shihet e veshur me një fustan tradicional shqiptar rozë e bardhë dhe një shami koke — por deri më tani, mbetet e paqartë nëse versioni i ministres së prokurimit do të shfaqet e veshur me diçka të ngjashme.

Edhe pse supozohet se synon të çrrënjosë korrupsionin nga trafikantët e drogës dhe bandat që përfitojnë nga sistemi i kontraktimit të qeverisë shqiptare, Diella, nëse lihet pa mbikëqyrje, mund të shfrytëzohet lehtësisht nga çdo aktor i keq që di si – ose thjesht mund të marrë vendime të këqija, siç kemi parë herë pas here nga IA e ndërtuar nga kompani përfshirë OpenAI.
Megjithatë, është një eksperiment interesant në integrimin e IA-së në qeveri – dhe mjaft ndoshta një shenjë e gjërave që do të vijnë diku tjetër./Futurism